Við tæra lind
undir bláu fjalli
sast þú á morgni lífsins
og straukst minn óþjálasta lokk
(Mater dolorosa: Jóh. úr Kötlum)
Það er gaman til þess að vita að líflegar og frjóar umræður skuli hafa skapast svona rétt fyrir jólin um bók bókanna, eðli guðdómsins, kristilegt siðgæði, hvort ein trúarbrögð séu öðrum fremri og hvort menn geti ekki verið góðar manneskjur þótt trúlausir séu. Ný Biblíuþýðing hefur vakið upp snörp viðbrögð sem varpa ljósi á ýmsa þætti hinnar merku bókar. Nú er það svo að sannleikurinn er ekki í bókum, hversu góðar sem þær eru, ekki einu sinni í bók bókanna, Biblíunni. Við sem höfum orðið vitni að hruni kenninganna á öldinni sem leið vitum hve skammt kennisetningarnar ná og hve undraskjótt fagrar hugsjónir geta snúist í andhverfu sína. Hvar er guð? spurði barnið í kirkjunni. Móðirin þrýsti hönd þess og leit það ástúðlegum augum. Fáum við nokkurn tíma betra svar við þessari spurningu allra spurninga? Því hvar er mildina, manngæskuna og fyrirgefninguna frekar að finna en hjá móðurinni? Náungakærleikur, trúarsannfæring um bræðralag meðal manna, allt getur þetta fokið út í veður og vind á einni nóttu eins og dæmin sanna. Raunar er afar fátt sem á er að treysta í háskalegum heimi. Mér er nær að halda að móðurástin sé það eina sem aldrei bregst. Hið eina sem endist um eilífar tíðir. Við þurfum því ekki að leita langt yfir skammt að guðdóminum. Við sjáum hann í sköpunarverkinu allt í kringum okkur. Að vori í daggarperlum á fyrsta ljósberanum eða bláklukkunni. Að vetri í vonarglampanum og gleðinni í augum barna okkar þegar þau vakna af værum svefni í faðmi fjölskyldunnar. Nei, sannleikann er ekki að finna í flóknum siðareglum tiltekinna trúarbragða né orðagjálfri um kristilegt siðgæði. Sannleikurinn felst í gjörðum okkar. Trú án verka er verri en dauð. Frá upphafi vega, löngu áður en Jesús Maríuson leit dagsins ljós hafa mæðurnar unnið þau verk sem Frelsarinn boðaði að leiddu til sáluhjálpar og eilífs lífs. Móðirin elskar barn sitt skilyrðislaust og er reiðubúin að leggja allt í sölurnar til að það megi lifa og dafna. Og hún lætur ekki sitja við orðin tóm. Um leið og barnið kemur í heiminn tekur hún það í faðm sinn, gefur því lífsvökvann, ruggar því og vaggar upp við móðurhjartað. Æ síðan fæðir hún það og klæðir, þrífur og baðar, vakir yfir því í veikindum, syngur það í svefn. Kyssir á bágtið, klappar á koll, hlustar á raunir. Þetta var hann Jesús Maríuson að segja okkur. Um börnin. Að þeirra væri guðsríkið. Að það sem við gerum okkar smæstu bræðrum það gerum við einnig honum. Að ef við viljum láta gott af okkur leiða hjálpum við þeim sem minna mega sín og eru í vanda staddir. Við það starfaði hann líka allt sitt líf, að hjálpa snauðum og sjúkum, hughreysta bersynduga, boða mildi, fyrirgefningu og miskunnsemi sem var nú ekki beinlínis í takt við hinn stranga refsiguð þess tíma. Ég hef reyndar lengi verið sannfærður um að Jesús Kristur hafi verið kona. Allt sem hann sagði og gerði var eins og sprottið úr hjarta góðrar móður. En ef svo var varð hann náttúrlega að halda því leyndu vegna feðraveldisins. Þess vegna höfum við Faðirvorið. En þótt ég fari alltaf með það upp á gamla mátann veit ég á meðan ég bæri varirnar að ég bið til móður okkar allra.