Mér fannst dálítið skondið að lesa eftirfarandi frétt í Morgunblaðinu fyrir skemmstu, með fyrirsögninni:
Húðkrabbamein til bóta.
“Vísindamenn hafa komist að þeirri óvæntu niðurstöðu að húðkrabbamein geti verið til marks um heilbrigði, að sögn JyllandsPosten. Húðkrabbamein er auðmeðhöndlað og dregur sjúklinga sjaldan til dauða. Raunar eru líkurnar á því að sjúklingar lifi sjúkdóminn af ríflega 100%, þ. e. þeir sem hafa greinst með húðkrabbamein lifa að meðaltali heldur lengur en hinir.”
Svo mörg voru þau orð.
Sá hræðsluáróður sem rekinn hefur verið í fjölmiðlum undanfarin ár um þá gífurlegu hættu sem fylgi sólböðum hefur örugglega ekki farið framhjá neinum. Hver sérfræðingurinn eftir annan hefur látið móðan mása um þessa ógn sem að mannfólkinu steðji, einkum þó bleiknefjunum sem byggja norðurhjarann. Varla sé óhætt fyrir þá að vera á ferli í sólskini hvað þá heldur að þeir beri hörund sitt fyrir þessum lífshættulegu geislum. Láti þeir samt sem áður ekki segjast eru þeim lagðar lífsreglurnar svo um munar. Það gildi líf og dauða að maka sig allan í lútsterkum sólarvarnarkremum. Brýnt sé að gera það að minnsta kosti tveimur tímum áður en holdið er berað fyrir sólinni og svo á klukkutíma fresti upp frá því. Alltaf er endað á að taka fram að best sé auðvitað að láta þetta hættuspil eiga sig. Halda sig einlagt fjarri sólu og eiga þar af leiðandi góða daga.
Margir svokallaðir sérfræðingar vinna að sjálfsögðu ómetanlegt starf, og þá ekki hvað síst á sviði læknavísindanna. En þessu ágæta fólki, körlum og konum, er um leið viss hætta búin. Eftirsótt, elskað og dáð, á svimandi háum launum, fer það ef til vill að trúa að það geti læknað alla kvilla með sérfræðikunnáttu sinni. Ýmis gamanmál eru höfð uppi um þessa tilhneigingu sérfræðinganna. Að ýmsir þeirra séu snöggir að greina sjúklinginn inn á sitt svið og óðar í bili komnir með hann í þá meðferð sem sérþekking þeirra segir til um. Að þeir standi svo dyggan vörð um sína kenningu að þeir verði súrir ef ekki er farið að þeirra ráðum og fussi jafnvel og sveii ef sjúklingurinn fær bót meina sinna eftir öðrum aðferðum en þeir mæltu fyrir um. Þetta viðhorf er stundum kallað rörsýn og ef henni er beitt í greiningu og meðhöndlun er hætt við að menn þurfi stundum að grípa til frasans: Aðgerðin heppnaðist fullkomlega en sjúklingurinn dó.
En svo ég snúi mér aftur að hinni merkilegu niðurstöðu vísindamanna að húðkrabbamein geti verið til marks um heilbrigði þá blasir hættan við sem steðjar að blessuðum sérfræðingunum. Nefnilega að þeir viti alltaf meira og meira um minna og minna. Verði svo uppteknir af sínu sviði að þeir gleymi að líta á heildarmyndina. Í tilviki sóldýrkendanna læðist strax að manni sá grunur að sérfræðingarnir hafi ekki séð til sólar í þessu efni. Eða öllu heldur ekki séð sólina fyrir húðinni. Og gleymt því í svipinn að blessuð sólin elskar allt/allt með kossi vekur.
Að vera úti við, draga djúpt andann og njóta sólargeislanna hefur löngum verið talin mesta heilsubót. Birta, súrefni, vítamín. Bjartsýni, lífsgleði, vellíðan. Þakklæti til lífgjafans. Allir þessir þættir stuðla að heilbrigði og auka lífsgæði. Lífsgleði njóttu. Lífið er ekki sjúkdómur sem á að taka meðal við. Og þótt vissulega sé hægt að fara offari í sólböðum þá er það ábyrgðarhluti að koma óorði á blessaða sólina fyrir þær sakir.